’I don’t know where we are going but I know exactly how to get there’. Deze zin trok meteen mijn aandacht en maakte me nieuwsgierig. Een zin uit het nieuwe boek van Boyd Varty: ’The lion’s tracker’s guide to life’ en eigenlijk meteen de samenvatting. Varty is een Zuid Afrikaanse tracker (ofwel spoorzoeker, in het Afrikaans: ‘spoorsnyer’), psycholoog, schrijver, life coach en storyteller. Hij groeide op in een heel bijzonder gebied: Londolozi wildpark in Zuid Afrika. Dit gebied is vanaf 1973 door zijn vader en oom van een verarmd veeteelt- en jachtgebied getransformeerd naar een bijzonder natuurreservaat. Toen Nelson Mandela werd vrijgelaten na 27 jaar gevangenschap kwam hij naar Londolozi om te herstellen.
De titel en inhoud van dit boek intrigeren me omdat Varty een prachtige metafoor gebruikt: het spoorzoeken naar leeuwen (‘tracken’) als een metafoor voor het ‘tracken’ van je leven. Het gaat over het vinden van je eigen spoor, hetgeen bij jou past en je het gevoel geeft dat je echt leeft. In zijn geval heeft die metafoor niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk betekenis.
Spannende speurtocht
In het boek vertelt Varty een waargebeurd verhaal over een spannende speurtocht naar een groep leeuwen, waarin hij wordt vergezeld door twee van de beste ‘trackers’ van Zuid Afrika: Alex en Renias. Urenlang lopen ze door de bush, speurend naar sporen. Soms lijken ze het spoor kwijt te zijn, maar Alex en Renias laten zien hoe een goede tracker hiermee omgaat… Deze bijzondere tocht gebruikt Varty als een levensechte illustratie van wat ‘tracken’ inhoudt en hoe hij én de lezer dat zelf kunnen inzetten.
Born to be wild
Tijdens het lezen bedacht ik me: ooit waren wij mensen natuurlijk al full-time ‘trackers’! Jagers-verzamelaars waren afhankelijk van de dieren zie ze opspoorden en doodden. Maar waarom zou je nu, in deze tijd, überhaupt figuurlijk gaan ‘tracken’? Varty beschrijft dat veel mensen door hun conditionering (overtuigingen en patronen) het contact met een oorspronkelijk , ‘wild’ deel van zichzelf kwijt zijn. In dat ‘wilde’ deel van onszelf zit informatie over wat ons tot leven wekt; leven in tegenstelling tot overleven. Dat komt zo zegt hij doordat we onze aandacht sterk naar buiten richten, we kijken bijvoorbeeld naar wat van ons wordt verwacht en verliezen onszelf in ‘moeten’. Zo schrijft hij: ’obsessed with perfection and doing it right, we want to go straight to the ‘lion’. ’
Wat is ‘tracken’?
Wat is dan dat ’tracken’? Varty legt het zo uit: ‘Tracking is a function of directing attention, bringing our awareness back to this subtle inner trail of the wild self, and learning to see its path. Life is full of information. You must train yourself to see what you are looking for’. Het draait hier niet om het bedenken of rationaliseren, maar meer om het herkennen of bepaalde informatie ‘klopt’ via je gevoel en intuïtie, bijvoorbeeld via signalen die je kunt opmerken in je lichaam.
Zo herken je een goede tracker ‘in het wild’
In het verhaal vielen me de volgende kwaliteiten op bij de trackers:
Kalmte en rust, bewust aanwezig zijn: alle aandacht is gericht op wat er op dat specifieke moment waarneembaar is, in de omgeving en binnen hemzelf.
Open vizier: een open en ontspannen blik waarbij het hele landschap wordt waargenomen. Ontvankelijk voor het onverwachte.
Gebruikt alle zintuigen: neemt subtiele signalen waar, zoals lichaamstaal, geur, geluid, een beweging in de verte of minimale sporen in het zand of gras.
Nieuwsgierig. Vraagt zich af: ‘waarom?’ Accepteert niet meteen wat hij in eerste instantie denkt te zien of te horen. Een tracker kan bijvoorbeeld eenzelfde voorwerp 1000 keer zien en telkens iets nieuws waarnemen (‘kijken met nieuwe ogen’).
Herkent informatie die bij het spoor hoort: weten of voelen welke informatie (o.b.v. intuïtie en kennis) essentieel is. Richtinggevend zijn subtiele signalen die in het lichaam worden waargenomen, bijvoorbeeld een ontspannen, vrij gevoel betekent dat iets klopt of passend is.
Stap voor stap
En dan weer die mooie zin: ’I don’t know where we are going but I know exactly how to get there’. Het avontuur van tracken begint met een eerste spoor. Vanuit dat eerste spoor probeer je een volgend spoor te vinden en volgen. Stap voor stap. Het hele spoor is nooit meteen duidelijk. Het is werken met -en vanuit- wat er nu waarneembaar is, met de intentie het ‘dier’ te vinden. Praktisch gezien komt het neer op het nemen van kleinere stappen (acties) en met het vertrouwen dat die uiteindelijk leiden naar iets groters.
Koers bepalen als ondernemer en als mens
Ik zie ook een mooie parallel met ondernemers die hun koers bepalen: voor een deel is dat veel gesprekken voeren, dingen uitproberen, ‘proeven’ aan opties, stapjes nemen en op een gegeven moment voel je een soort tractie, een ‘heet spoor’. Je komt er bijvoorbeeld achter welke problemen leven bij welke klanten, en hoe jij daar het beste bij kunt aansluiten. Zo ontstaan vaak nieuwe, succesvolle bedrijven. Dat proces is niet te blue-printen maar voor een groot deel een ontdekkingstocht. Varty kiest in zijn boek echter het perspectief van de mens, op zoek naar de manifestatie van zijn of haar beste leven. Het tracken zie ik daarmee als een transformatie proces, het overbruggen van de afstand tussen wie je denkt te moeten zijn en wie je in essentie al bent. Varty schrijft: ‘No one can tell you what your track will be or how to know what calls you and brings you to life. That’s your work to do. But a great tracker can ask: how do you know you love something? How do you feel when you are fully expressing yourself? Learn that feeling and then start looking, not for the thing but for the feeling. It’s there if you can tune yourself to it.’
Get on (your) track
Kortom: je kunt leren om je eigen leven (en werk) te tracken! Telkens als je een ‘spoor’ ontdekt, iets dat bij jou resoneert en je een levend gevoel geeft, dan kun je dat bewust meer tijd en aandacht geven in je leven. Aan de anderen kant kun je dingen die voelen als overleven, dissonantie of kramp minder aandacht geven. Op die manier krijg je meer en meer zicht op jouw (vervolg)spoor, jouw doel, jouw unieke bijdrage en ga je voluit werken en leven!
Loes Meijlink, TheSparkCompany. Loes@TheSparkCompany.nl
Voor meer over Boyd Varty en zijn boek: zie https://boydvarty.com/books/the-lion-trackers-guide-to-life/