Ken je dat? Je leest een bepaalde zin in de krant en precies op dat moment hoor je die exacte zin in een liedje op de radio. Of je bedenkt dat het heel leuk zou zijn om samen te werken met iemand van een bepaald bedrijf, gaat die avond naar een feestje en ontmoet iemand die bij dat bedrijf blijkt te werken. Of je beseft dat je al maanden die goede vriend of vriendin niet meer gesproken hebt, prompt gaat de telefoon, guess who…
Dit zijn voorbeelden van ‘zinvol toeval’ oftewel 'synchroniciteit'. Synchroniciteit is een term die de Zwitserse psychiater Carl Gustav Jung in 1930 koos voor een fenomeen dat al eeuwen filosofen, wetenschappers, spiritueel leiders en auteurs fascineert. Jung definieerde een synchroniciteit als een schijnbare toevalligheid die een gevoel van verwondering en een besef van persoonlijke betekenis bij de waarnemer oproept. Het gaat hierbij over een waargenomen verband tussen twee of meer objecten, personen of gebeurtenissen, zonder dat daarvoor een herkenbare oorzaak wordt gevonden.
De reden dat dit fenomeen mij intrigeert is dat ik zelf regelmatig zinvol toeval ervaar en daar veel plezier aan beleef, en soms ontroering of steun. Het heeft ook iets mysterieus en magisch: als ik er naar op zoek ga is het er niet, het is vluchtig en ongrijpbaar. Als ik vooral met activiteiten of mensen bezig ben die goed bij me passen poppen ze als paddenstoelen op. Dit geldt bijvoorbeeld voor het coachwerk dat ik doe, de muziek die ik luister en het zingen met mijn zangtrio.
Synchroniciteit draait om persoonlijke betekenis, is niet geheel rationeel te verklaren en maakt het daarom een relatief lastig fenomeen voor onderzoek. We moeten het doen met ervaringsverhalen. Een van de meest bekende is de ervaring die Jung optekende na een sessie met een vrouwelijke cliënt die had gedroomd dat ze een sieraad kreeg in de vorm van een Egyptische scarabee (kever). Juist toen de vrouw die droom aan hem vertelde tikte er iets tegen het raam van het kantoor waar ze zaten. Jung deed het raam open en een vergelijkbare kever kwam naar binnen, Jung gaf de kever daarop aan de vrouw. De scarabee staat symbool voor persoonlijke transformatie en vernieuwing, het actuele thema van Jung’s cliënt op dat moment.
Auteur Frank Joseph schrijft dat 'hartstochtelijke betrokkenheid' bij iets of iemand een grote stimulans is voor het ervaren van synchroniciteit. En zelfs: ''als ze in het grotere geheel van een mensenleven worden beoordeeld blijken zinvolle toevalligheden een subtiel soort aansporingen te zijn die ons richten op ons ‘hogere zelf’. Ze leiden ons over een nobeler pad naar onze 'moira'- het pad van de held die een authentiek leven leidt.'' Dit doet mij denken aan wat bijvoorbeeld Maslow verstaat onder ''zelf actualisatie''. Hoe ben jij bijvoorbeeld bezig met je persoonlijke ontwikkeling, trouw zijn aan wat voor jou van belang is, in lijn met jouw waarden, potentieel en eigen-wijsheid? Mijn ervaring is dat dit ontwikkelproces gepaard gaat met een toenemend vertrouwen en afname van controle en kramp, minder 'doen' en meer 'zijn'. Als ik bijvoorbeeld erg moe en gespannen ben is er geen zinvol toeval te bespeuren (ook al let ik erop). Kortom: minder hard werken- letterlijk en figuurlijk- helpt je op koers te komen en het ‘applaus’ dat dan volgt komt in de vorm van toegekomen synchroniciteit!
Een mooi voorbeeld uit mijn eigen praktijk: laatst begeleidde ik een team dat beter wilde samenwerken. Op een gegeven moment kwam bepaald gedrag ter sprake waar veel teamleden zich aan ergerden, namelijk je niet aan afspraken houden. Prompt klopte er iemand onverwacht op de deur die meldde op dat moment een afspraak te hebben met een van de aanwezigen. Het team had nu juist van tevoren afgesproken dat deze teamsessie heel belangrijk was en dat ze er allen bij zouden zijn. Dit was een levende illustratie van het negatieve gedrag en het kon meteen effectief worden besproken en opgevolgd in de sessie.
Inmiddels heb ik vele boeken gelezen over synchroniciteit en ben er nog niet uit waarom dit fenomeen precies bestaat. Een deel heeft vast te maken met het adagio: 'alles dat je aandacht geeft groeit' en het principe van selectieve aandacht. Maar wat denk je van het principe uit spirituele tradities en de kwantummechanica dat 'alles met alles verbonden is'? Dit neemt niet weg dat ik volop geniet van het ervaren van zinvol toeval. Daarbij voelt het ook als een soort aanmoediging en bevestiging: goed bezig Loes! (en precies nu ik dit schrijf hoor ik op de radio 'why does it feel so good')
Hoe jij meer sychroniciteit ervaart
Ben jij nieuwsgierig naar hoe je meer synchroniciteit kunt ervaren in je leven? Op basis van mijn eigen ervaringen en de vele boeken die ik las geef ik je de volgende tips:
Schrijf regelmatig op welke activiteiten je energie en plezier geven. Schrijf op waar je naar verlangt en wat jij belangrijk en inspirerend vindt. Vind vervolgens manieren om dit een plek te geven in je werk of privé leven. Begin klein en praktisch.
Ga vaker in je eentje de natuur in, naar buiten, ook al is het maar 10 minuten.
Lees een boek over synchroniciteit
Welke vormen van kunst spreken jou het meest aan? Hoe kun je die vaker beleven? (bijv. vaker je favoriete muziek beluisteren of naar bepaalde musea of voorstellingen)
Formuleer 3 'wilde doelen' voor jezelf: wat vind je spannend om te doen, in je werk of privé leven, en tegelijkertijd (stiekem) ook super leuk. Schrijf deze op. Welke kleine stap kun je vandaag nemen om een van deze doelen dichterbij te brengen?
Relax. Breng meer rust en herstelmomenten in je leven. Blok tijd in je agenda voor jezelf. Stel grenzen.
'Let op!' Dit betekent: je zintuigen open zetten. Luister, kijken, voel. (dit kun je trouwens trainen door te gaan mediteren en aandachtiger te worden)
Houd in een schriftje of telefoon bij welke (kleine en grote) toevalligheden je opmerkt in je werk en privé leven. Kijk na een paar weken of maanden wat je hebt opgeschreven: wat valt je op?
Meer lezen over synchroniciteit?
Joseph Jaworski- Synchroniciteit, de innerlijke weg naar leiderschap
Frank Joseph- Zinvol toeval - Synchroniciteit in ons dagelijks leven
Deepak Chopra - Synchroniciteit - De boodschap en mogelijkheden en toeval
Loes Meijlink, TheSparkCompany.nl
Comments